Typen Railtractoren

Op deze pagina wil ik graag de verschillende typen Railtractoren behandelen. Allereerst worden alle typen globaal beschreven, waarna de (kleine) verschillen aan bod komen. Ook heb ik een brochure van de RT8 en de RT11 toegevoegd. 

De Spoorijzer Railtractor

In totaal heeft Spoorijzer te Delft een drietal typen kleine loc's gebouwd. Deze werden vanwege hun kleine formaat en eenvoudige bediening aangeduid als Railtractoren oftewel RT's. Deze Railtractoren werden in de jaren 50 ontworpen om de paardentractie in de baksteenindustrie te vervangen. Ze waren voornamelijk bedoeld om in en rond de haaghutten (droogloodsen) dienst te doen. De RT's passen dan ook op de kleine draaischrijven die hier vaak werden gebruikt.

 

Een onbekende RT met lorries met steenvormen onderweg bij een haaghut. Opvallend is de afwijkende fabrieksplaat op de motorkap.
Een onbekende RT met lorries met steenvormen onderweg bij een haaghut. Opvallend is de afwijkende fabrieksplaat op de motorkap.

De onderlinge verschillen

Er zijn in totaal drie verschillende typen gebouwd, namelijk de RT8, RT10 en de RT11. De overeenkomsten zijn legio, van een afstand lijken de verschillende typen erg op elkaar. Toch zijn er enkele verschillen, deze zitten in de toegepaste motoren en in het gewicht. 

Als eerste werden de RT8 en RT10 geleverd. Deze loc's hadden beide watergekoelde motoren van Farymann, waarmee de RT8 8 pk leverde (bij 1500 toeren/min) en de RT10 10 pk kon leveren (bij 1750 toeren/min). Deze watergekoelde motoren hadden verdampingskoeling. Dit houdt in dat het koelwater gewoon verdampt als het te warm wordt en daarmee wordt de motor gekoeld. Deze motoren moesten daarom wel regelmatig worden bijgevuld! Als extra kon Spoorijzer de watergekoelde motoren voorzien van natuurlijke circulatie, zodat het water niet steeds verdampte en deze minder vaak bijvulling nodig hadden.

In 1957 werd de RT10 vervangen door de 11 pk sterke RT11. Deze RT11 was ook nog zwaarder dan zijn broertjes (2200 kilo tegen 1500 kilo voor de RT8 en RT10). Dit extra gewicht is meestal te zien aan de grotere bufferbalken voorop de RT11. Rond dezelfde tijd werden alle RT's voortaan met luchtgekoelde Farymann motoren geleverd. Bijvullen was dus niet meer nodig en ook vorstgevaar in de winter werd zo vermeden. 
Doordat de introductie van de RT11 rond dezelfde tijd plaatsvond als het gebruik van luchtgekoelde motoren is de RT11 voornamelijk met luchtgekoelde motoren geleverd. De RT10 is dus voornamelijk met een watergekoelde motor geleverd. RT8 daarentegen is zowel met luchtgekoelde motoren als met watergekoelde motoren (natuurlijke circulatie en verdamping) geleverd. 

 

Spoorijzer 187 van Werners Gartenbahn is van het type RT10 en heeft een watergekoelde motor.
Spoorijzer 187 van Werners Gartenbahn is van het type RT10 en heeft een watergekoelde motor.

Brochures

Omdat plaatjes toch veel meer zeggen dan 1000 woorden kunnen vertellen staan op deze site ook de originele brochures van de Spoorijzer RT8 en de RT11 (zie menu).

 

De brochure van de RT8 bevat ook een algemeen deel over de Railtractor zelf, de brochure van de RT11 bevat voornamelijk de aangepaste maten, gewichten en prestatiekenmerken van de RT11. 

Met dank aan Gerrit Anneveld voor de brochures.